Diyabetle Yaşam Boyu Öğrenme Alışkanlığı Kazanmak İçin İpuçları

Diyabetle yaşam boyu öğrenme alışkanlığı, diyabetli bireyi güçlendirir ve diyabete uyumunu arttırır.

Uzun yıllardır mesleğim gereği; diyabetli bireylere diyabet hastalığı hakkındaki bilgi ve becerilerini arttırarak, diyabet öz yönetim alışkanlığı kazandırma hedefiyle diyabet eğitimleri veriyorum. Deneyimlerime dayanarak şunu sizlere söyleyebilirim ki, öğrenmeyi arzu etmeyen bireye hiçbir şey öğretemezsiniz. Kişi önce öğrenen olmayı tercih etmeli ve öğrenmeye hazır olmalıdır. Öğrenme ise yaşam boyu süren ve alışkanlık gerektiren bir deneyimdir.

Diyabetli bireylerle eğitim sürecinde, bilgi tek başına öğrenmeyi sağlamaz. Önemli olan diyabet hastalığı ve diyabetle yaşam hakkında kazanılan bilgi ve becerilerin, diyabetlinin davranış değişimini desteklemesi ve diyabetliyi güçlendirmesidir.

Yaşam Boyu Öğrenme Nasıl Olur?

İnsan, anne karnında başlayarak doğduğu andan itibaren yaşam boyu öğrenme deneyiminde olan bir öğrencidir aslında. İnsan anne karnında önce güvende olmayı öğrenir. Huzurun, sessizliğin ve sakinliğin ne demek olduğunu öğrenir. Ardından hayati gereksinimlerinin neler olduğunu ve bu gereksinimlerini nasıl karşılayabileceğini öğrenir. Nihayetinde öğrenmeyi öğrenir.

Öğrenmeyi öğrenen insan, yaşamın her anında yeni şeyler keşfeder ve öğrendikleriyle yaşamını kolaylaştırır. İnsan öğrendikçe düşünce yapısı gelişir ve düşünceleriyle yaşamı değişir.

Bazen insanın yaşamına ansızın giren hastalıklar, o hastalığın doğasını öğrenme gereksinimi doğurur. Özellikle diyabet gibi kronik hastalıklar, kişiden hastalık yönetimi becerisi kazanmasını bekler. Bu durum beraberinde yeni şeyler öğrenme ve öğrendiklerini yaşamına yansıtma gerekliliğini getirir. Çünkü; her hastalığın kendine özgü bir dili ve yaşama yansıyan yönleri vardır.

Diyabet kronik bir hastalık olarak, kendine özgü diliyle ve hissettirdikleriyle bazılarının yaşamında kimi zaman yerini alır. Diyabet yaşamına girdiği kişiye; “Beni gerektiğince tanı, bana uyum göster, beni başarıyla yönet, benimle güçlü olmaya çabala ve benimle birlikte sağlığını koru” der usulca. Diyabet eğitim hemşireleri ise diyabet tanısı almış bireylere, diyabet hastalığının kendine özgü dilini ve hastalığın diyabetliden beklentilerini eğitim yoluyla öğretir.

Diyabet tanısı almış olmakla birlikte başlayan bu süreçte; diyabetlinin öğrenme sürecine katılım gösterme arzusu, sorumluluk alma çabası ve öğrenmeye olan inancı başarı için gerekenlerdir. Diyabetle devam eden yaşam, diyabetli için artık ayrı deneyimler getirir. Diyabetle yaşam boyu öğrenme alışkanlığı kazanmak ise, diyabetle yaşamı kolaylaştıran ve diyabetliyi güçlendiren önemli unsurlardan biridir.

Diyabetle Yaşam Boyu Öğrenme Alışkanlığı

Diyabetle yaşamda, hastalık hakkında neler öğrendiğiniz ve öğrendiklerinizin yaşamınıza yansıması önemlidir. Bu da öncelikle, diyabetle yaşamda diyabet hakkında öğrenmeyi keyifli ve kalıcı hale getirmeyi arzulamakla mümkün olur.

Yaşam boyu öğrenme alışkanlığı, arzu edilirse kazanılabilir bir alışkanlıktır. Önemli olan diyabetle yaşamda böyle bir alışkanlığın, yaşamınıza sağlayacağı katkının farkında olmaktır. İsterseniz bu alışkanlık bir tutkuya dönüşebilir. Bu tutku sayesinde bir diyabetli olarak siz, öğrenme deneyiminden keyif alabilirsiniz. Böylece bu alışkanlığınız kalıcı hale gelir. Diyabetle yaşamda hastalık hakkında öğrendiklerinizin, yaşamınıza olumlu yansımaları da size daha fazla doyum ve huzur hissettirir.

Diyabetle yaşam boyu öğrenme alışkanlığı, diyabet hastalığına uyumunuzu arttırır ve diyabet öz yönetiminde başarılı olmanıza katkı sağlar. Böylece diyabetle birlikte yaşamınızı sağlıklı ve huzurlu sürdürme imkânı yakalarsınız. Diyabetle yaşamda kendinizi daha iyi hisseder ve yaşam kalitenizi korursunuz.

Diyabetle Yaşam Boyu Öğrenme Alışkanlığı Kazanmak İçin Neler Yapılabilir?

Diyabetle sağlıklı, huzurlu, mutlu ve esenlik dolu bir yaşam için; diyabet öz yönetiminde başarılı olmak en önemli hedefleriniz arasında olmalı. Diyabetle yaşamda önce kendinize güvenmeli ve yapabileceklerinize inanmalısınız.

Diyabetle yaşama uyum sağlamak için; diyabet sağlık bakım ekibi ve diyabet eğitim hemşiresiyle sürekli iş birliği içinde olunmalı.

Diyabet öz bakım davranışlarının geliştirilmesi ve diyabetle yaşamın gerekliliklerinin öğrenilmesi diyabetle yaşama uyumda ayrıca önemlidir.

Diyabetle yaşam boyu öğrenme alışkanlığı kazanılmasında katkı sağlayabilecek ipuçlarını sizlere şu şekilde sırlayabilirim:

• Diyabetle yaşam boyu öğrenme alışkanlığı öncelikle keyif alınacak hale getirilmeli.
• Diyabet hakkında öğrenmek istediğiniz konuların farkında olunmalı.
• Diyabet hakkında öğrenilen her bilginin kullanılacağı alanlar iyi bilinmeli.
• Öğrenilen bilgilerin kalıcılığını arttırmak amacıyla, bu bilgiler tekrar edilmeli ve yaşam deneyimlerine yansıtılmalı.
• Diyabet hakkında gerekli eğitim kaynaklarına, doğru kanallar aracılığıyla ulaşmaya özen gösterilmeli. Bu konuda mutlaka diyabet eğitim hemşiresinden ya da diyabet sağlığı bakım ekibinden destek alınmalı.
• Okumayla ilgili sorun yoksa mutlaka okuma alışkanlığı kazanılmalı, diyabetle ilgili doğru kaynaklar okunmalı ve gerektiğinde ufak notlar alınmalı.
• Okur-yazarlık sorunu yoksa mutlaka yazma alışkanlığı kazanılmalı ve diyabet günlüğü tutulmalı.
• Diyabetli başka kişilerle tanışılarak gerektiğinde fikir alışverişi yapılmalı ve birlikte deneyimler paylaşılmalı (Diyabet akran desteği).
• Diyabetle yaşam boyu öğrenme alışkanlığı internetin imkânlarıyla zenginleştirilmeli.
• Diyabetle ilgili online eğitim programları ya da diyabetle ilgili doğru içerik yazıları takip edilmeli.
• Diyabete özgü sağlıklı beslenme alışkanlığıyla yürütülen, günlük ya da haftalık besin tüketim kaydı gerektiğinde tutulmalı ve kan şekeriyle ilişkisi değerlendirilmeli.
• Diyabetle yaşamda sağlık koşullarınca günlük ve haftalık fizik aktivite planı uygulanmalı, gerektiğinde düzenli egzersiz günlüğü tutulmalı.
• Parmaktan ya da sürekli glikoz ölçüm sistemleriyle yürütülen bireysel kan şekeri takibi yapılıyorsa, kayıt ya da raporları belli aralıklarla sağlık bakım uzmanı ekibiyle birlikte değerlendirilmeli.

Diyabetle Yaşam Boyu Öğrenme Alışkanlığında Unutulmaması Gerekenler

• Diyabetli bireyin diyabet hakkında, her zaman soruları olmalı ve sorulara yanıtlar aranmalı.
• Diyabetle ilgili her daim meraklı ve araştırmacı olunmalı, sürekli güncellenmiş yeni bilgiler edinilmeli.
• Diyabetle yaşamda hangi alanlarda zorluk yaşanıyorsa mutlaka ilgili uzmanlardan, sosyal çevreden ya da yakınlardan destek alınmalı.
• Diyabetli birey diyabet hakkında öğrendiği doğru bilgileri, gerektiğinde başka diyabetlilerle de paylaşabilmeli.
• Diyabet öz yönetim desteği sağlayacak teknolojik gelişmeler takip edilerek, imkânlar ölçüsünde gerektiğinde kullanılmalı.
• Diyabet öz yönetim sürecinde yapılan hatalardan, kendini yargılamadan ders çıkarılmalı.
• Diyabetle yaşamda, diyabetin uzmanı olunmalı ve diyabetle ilgili edinilen doğru her bilgi yaşama yansıtılmalı.

Son Söz

Joslin “Eğitim, diyabet tedavisinin bir parçası değil, tam tersine tedavinin bizzat kendisidir” sözüyle diyabet eğitiminin önemine vurgu yapmış isimlerden biridir.

Diyabet eğitim hemşirelerinin önemli bir misyonu da, diyabetli bireylere eğitimin önemini kavramaları konusunda destek olmalarıdır. Diyabetle yaşamda öğrenme sürecinin merkezinde diyabetli vardır. Diyabet eğitim hemşireleri ise, diyabetlilere kendi öz bakımını öğrenmesi gerekliğinin öncelikle farkındalığını kazandırmada önemli rol oynar. Bu süreçte olumlu etkileşim ve diyabetlinin öğrenme sürecine katılımını sağlamak çok önemlidir. Diyabet eğitim hemşireleri mutlaka, diyabetle yaşam boyu öğrenme alışkanlığı kazanmasında diyabetlilere destek sağlayabilmelidir.

Diyabetle yaşam boyu öğrenme konusunda, bu yazımda ilginizi çekebilir.

Fotoğraf Priscilla Du Preez ve Unsplash aracılığıyla

Sorumluluk Reddi Beyanı: Bu sitede sunulan içerikler ve materyaller sadece bilgilendirme amaçlıdır. Paylaşımlar tıbbi hizmet, tıbbi talimat veya tıbbi öneri olarak anlaşılmamalıdır. Bu sitede yer alan bilgilerin hiçbiri, sağlık uzmanları ile yapılan görüşmelerin yerini almayı amaçlamamaktadır. Bu nedenle; sağlıkla ilgili her türlü gereksinimiz için mutlaka hekim, hemşire, diyetisyen, eczacı ya da ilgili diğer sağlık uzmanlarına danışmanız ve tavsiyelerine uymanız önemlidir.