Diyabet Günlüğü Tutmak Neden Önemlidir?

Diyabet günlüğü, bir diyabetlinin kendine ayna tutması anlamına gelir. Diyabetli birey o aynada kendi gerçekleriyle yüzleşir. Diyabetlinin yazarak kayıt tuttuğu diyabet günlüğü, diyabetle yaşamında ona çoğu zaman yol gösteren bir rehber olur.

Okuma ve yazma alışkanlığı emin olun ki, her zaman kişiye katkı sağlar. Bir diyabetlinin düzenli kayıt tuttuğu bir diyabet günlüğünün olması, diyabetle yaşamına değerli bir katkıdır. Yazmak rahatlatır. Yazmak hatırlatır. Yazmak problemi ortaya koyar ve çözüm bulmaya yardımcı olur. Yazmak ışık tutar ve yol gösterir.

Yazma tutkusu olan diyabetli okuyucularıma şunu söyleyebilirim ki, yazmak ruhunuza iyi gelecektir. O vakit ne dersiniz, diyabet günlüğü tutma alışkanlığı kazanmaya.

Diyabet Günlüğü Farkındalık Kazandırır

Diyabetle yaşamda hangi konularda zorluk yaşıyorsunuz? Bu zorlukları nasıl aşabilirsiniz? Diyabet yönetiminde başarılı olduğunuz alanlar neler? Neden kimi zamanlarda kan şekeri düşüklüğü (hipoglisemi) yaşıyorsunuz? Kilo sorununuz mu var? Diyabetle yaşam size ne kazandırdı? Diyabetle yaşamdan beklentileriniz neler?

Bir diyabetli önce kendine doğru soruları sorabilmeli. Yanıtlarını elbette bulacaktır. İnsanın kendine soru sorması demek, yanıtlarını aramanın ilk adımıdır. Sorgulamayan bir insan, yolunu tesadüflere bırakabilir. Sorgulamak ve yanıtlarını aramak ise, kişiyi kendisi için en doğru yola yaklaştırır. Bu diyabetliler için de böyledir.

Diyabetle yaşamda mutlaka sorularınız olsun. Sorular, o soruların ardından bulduğunuz yanıtlarla yaşamda size farkındalık kazandırır.

Diyabet günlüğü tutma alışkanlığı, yaşama ayrı pencereler açar. Böylece diyabetle yaşamda siz ruhunuza, yaşamınıza ve sağlığınıza güzel dokunuşlarda bulunursunuz. Diyabet günlüğünüz yaşamınızda size kimi zaman arkadaş, kimi zaman yol gösterici, kimi zaman da öğretmen olacaktır.

Diyelim ki diyabet günlüğü tutmaya karar verdiniz. Nereden mi başlayacaksınız? Diyabet günlüğüne hangi konularda yazmaya başlayacaksınız? Hangi sıklıkta yazmalısınız? İşte size birkaç fikir.

Diyabet Günlüğüne Beslenme Kaydı

Diyabet günlüğü yazmaya karar verdiniz. Ardından kırtasiyeden ilginizi çeken bir defter/ajanda ve farklı renklerde kalemler aldınız. Keyfiniz nasıl isterse, seçim size kalmış. Günlük tutmak için birçok farklı seçeneğiniz olabilir elbette.

Diyabet günlüğüne yazmanız gereken en önemli konuların başında ise, beslenme alışkanlığınızla ilgili ayrıntılar gelebilir. Beslenme alışkanlığınızla ilgili bazı detayları fark etmeniz, diyabet yönetiminize de ayrıca katkı sağlar.

Öğünlerde tükettiğiniz besinlerin kan şekerinize etkisini görebilmek için, bazı zamanlarda üç günlük ya da haftalık beslenme/besin kaydınızı günlüğünüze not alabilirsiniz. Nasıl mı?

• Hangi öğünlerde (sabah, öğlen, akşam, gece, ara öğün vb.),  hangi besinleri (ekmek, yoğurt, et, sebze, meyve vb.), hangi miktarlarda ( kaç dilim, kaç kaşık, kaç kepçe ya da kaç adet gibi)  tükettiniz.
• Besin kaydınızı tuttuğunuz öğün öncesinde ölçtüğünüz, açlık kan şekeri değerinizi ve ilk ağzınıza attığınız lokmadan iki saat sonraki tokluk kan şekeri değerinizi günlüğe not alabilirsiniz.
• Uyguladığınız insülin tedaviniz varsa, öğünlerden önce ve/ veya gece insülin dozlarınızı besin kaydının yanına yazabilirsiniz.
• Aralarda kaçamak yaptığınız oluyorsa genellikle hangi miktarda ne/neler tüketiyorsanız, bunları günlüğe yazabilirsiniz.

Bu ve benzeri şekilde kan şekeri dalgalanmalarınızın daha sık olduğu dönemlerde ya da sizin belirlediğiniz uygun zamanlarda, en az üç günlük ya da haftalık beslenme kaydı tutulabilir. Beslenme alışkanlığınızla ilgili bu kayıtlarınız, diyabet yönetiminde yaşadığınız bazı sorunlarınıza çözüm getirebilmeniz için size yol gösterir.

Diyabet günlüğüne beslenme kaydını not almak bir diyabetliye ne kazandırır?

• Beslenmenin kan şekerine olan etkisi
• Beslenme planına göre uygulanan insülin tedavi dozunun yetip yetmediği
• Beslenme planının sağlıklı olup olmadığı
• Beslenme alışkanlığında özellikle nerelerde yanlış yapıldığı
• Kilo sorunu varsa, bu duruma neden olabilecek beslenme alışkanlığını görebilme

Diyabet günlüğüne belli aralıklarla besin kaydı tutmak size önemli katkı sağlar. Diyabetle yaşamda beslenme alışkanlığınızın kan şekerinize olan etkisini görecek ve kendi gerçeğinizle yüzleşeceksinizdir. Diyabet sağlık bakım ekibinizle de bu kayıtlarınızı paylaşırsanız, karşılıklı etkileşiminiz diyabet öz yönetim desteğinize de katkı sağlayacaktır.

Diyabet Günlüğüne Egzersiz/ Fiziksel Aktivite Kaydı

Diyabet yönetiminiz ve sağlığınız için aktif bir yaşam sürmeniz önemlidir. Diyabetliye özgü planlanmış fiziksel aktivite ya da egzersiz programı olması diyabet tedavisinde önemli rol oynar.

Diyabetle yaşamda düzenli ya da belli zamanlarda uyguladığınız bir egzersiz programınız oluyorsa, bazen egzersiz kaydı tutabilirsiniz. Egzersizin kan şekerinize olan etkisini görebilmek için, belli zamanlarda bir-iki günlük ya da haftalık olarak tuttuğunuz egzersiz kaydı emin olun diyabet yönetiminize de katkı sağlar.

Diyabet günlüğüne tutacağınız egzersiz kaydında şu ayrıntılar not alınabilir:

• Hangi zamanlarda (sabah, öğlen, akşam, gece, ara öğün vb.),  hangi egzersizi (yürüyüş, bisiklet binme, top oynama, ip atlama, yüzme, koşma vb.), ne kadar süre yaptınız.
• Kaydınızı tuttuğunuz egzersiz programı öncesinde ölçtüğünüz, açlık kan şekeri değerinizi ve egzersiz sonrasında belli aralıklarla ölçtüğünüz kan şekeri değerlerinizi günlüğe not alabilirsiniz.
• Egzersiz programı öncesi ya da sonrasında, uyguladığınız insülin tedavi planınız varsa ve insülin doz ayarlaması (insülin dozu azaltma) yaptıysanız bunları kaydedebilirsiniz.
• Egzersiz programı sonrasında gün içinde ya da gece saatlerinde kan şekeri düşüklüğü (hipoglisemi) sorunu yaşadıysanız, bu durumun ayrıntılarını not alabilirsiniz ( kan şekeriniz kaça düştü, ne zaman düştü ve nasıl tedavi ettiniz gibi).

Bu şekilde belli aralıklarla diyabet günlüğüne egzersiz kaydı tutma, diyabet yönetiminize önemli katkı sağlar. Böylece diyabetle yaşamda egzersiz alışkanlığınızın kan şekerinize olan etkisini ve doğru ya da yanlış uygulamalarınızı göreceksinizdir. Diyabet sağlık bakım ekibinizle de bu kayıtlarınızı paylaşırsanız, diyabetle yaşamda egzersiz yönetimiyle ilgili bilgilerinizi gözden geçirebilirsiniz.

Diyabet Günlüğüne Gelişen Sorunların Kaydı

Diyabetle yaşamda her zaman işler istediğiniz gibi sorunsuz gitmeyebilir. Kimi zaman kan şekerleriniz düşebilir, kimi zaman da aniden yükselebilir. İşte böyle zamanlar da diyabet günlüğüne ufak notlar almak, benzer sorunların tekrarlamasını engelleyebilir. Peki bu sorunlar neler olabilir ve neleri not alabilirsiniz:

• Hangi zamanlarda sıklıkla kan şekeri düşüklüğü (hipoglisemi) yaşıyorsunuz?
• Kan şekerinizin neden düştüğünü düşünüyorsunuz?
• Kan şekeri düşüklüğü sorunu yaşadığınızda nasıl tedavi edersiniz?
• Kan şekeriniz çok ciddi düşüp bayılmanıza ya da bilinç bulanıklığına neden oldu mu?
• Kan şekeriniz düştüğünde öncesinde dikkatiniz çeken bir farklılık olduysa bunu not alabilirsiniz.
• Hangi zamanlarda sıklıkla kan şekeriniz aniden yükseliyor?
• Kan şekerinizin neden aniden çok fazla yükseldiğini düşünüyorsunuz?
• Kan şekeri yüksekliği (hiperglisemi) sorunu yaşadığınızda nasıl tedavi edersiniz?
• Kan şekeriniz çok ciddi yükseldiğinde, bu durum kendinizi kötü hissetmenize (karın ağrısı, bulantı, kusma, çok sık küçük tuvalete çıkma vb.)  neden oldu mu?
• Kan şekeriniz aniden çok yükseldiğinde, öncesinde dikkatinizi çeken bir farklılık olduysa bunu not alabilirsiniz.

Diyabet günlüğü tutarken, bu ve benzeri gelişen sorunlarla ilgili ufak ayrıntıları not almak size katkı sağlar. Böylece diyabet yönetiminde nerede sorun yaşadığınızı, bu soruna nasıl çözüm getirdiğinizi, sorunlara çözümlerde doğru ya da yanlış yaklaşımlarınızı daha net görebilirsiniz.

Diyabet Günlüğüne Yazılabilecek Diğer Konular

Diyabet günlüğü tutma alışkanlığınızla, diyabet yönetiminde başarınızı arttırabilirsiniz. Yazmak başarılı olduğunuz yönlerinizi güçlendirmenize, başarısız olduğunuz yönlerinizi geliştirmenize katkı sağlar. Günlüğe yazacağınız konuları aslında siz belirleyeceksiniz. Böylece düzenli tuttuğunuz kayıtlarla yaşamınızda farkındalığınızı da geliştirebilirsiniz.

Başka hangi ayrıntıları günlüğe yazabileceğiniz konusunda, birkaç fikri daha sizin için paylaşabilirim:

• Diyabetle yaşamda başarı hikâyeleriniz varsa, bunlar neler?
• Diyabet yönetiminizi zorlaştıran engeller neler?
• Diyabetle yaşamda hangi konularda stres yaşıyorsunuz ve üstesinden nasıl geliyorsunuz?
• Diyabet tedavi uyumunuzu nasıl güçlendirebilirsiniz?
• Diyabet sağlık bakım ekibinizden beklentileriniz neler?
• Diyabetle yaşamda ailenizden ya da sosyal çevrenizden beklentileriniz neler?
• Yaşam amacınız nedir ya da yaşamdan ne bekliyorsunuz?
• Kendinizi sağlıklı hissediyor musunuz? Sağlıklı hissetmiyorsanız nedenleri sizce neler?
• Diyabetle yaşamda sizi neler mutsuz ediyor?
• Diyabeti başkalarına nasıl anlatırsınız?
• Diyabetle ilgili neler öğrendiniz?
• Diyabetle ilgili hangi konularda bilgi eksikliği hissediyorsunuz?
• Diyabetle yaşamda hangi problemleri nasıl çözersiniz?

Bu ve benzeri soruları kendinize sorarak, bulduğunuz yanıtları günlüğünüze yazabilirsiniz. Mümkünse diyabet günlüğünüzü sağlık kontrollerinize gittiğinizde, yanınızda bulundurabilirsiniz. Diyabet sağlık bakım ekibinizle olan görüşmelerinizde, günlüğünüze not aldığınız ayrıntıları karşılıklı değerlendirebilirsiniz. Bu alışkanlığınız size önemli katkılar sağlar. Söz uçar yazı kalır anlayışıyla bilmelisiniz ki, yazdıklarınız diyabet yönetiminizde yolunuza ışık tutacak ve size rehber olacaktır.

O zaman ne dersiniz kendiniz için bir güzellik yapıp, keyifle yazarak diyabet günlüğü tutmaya. Sağlıklı bir yaşam için, bazen size katkı sağlayan yeni alışkanlıklar kazanmak önemlidir. Diyabet günlüğü tutma alışkanlığı kazanmak ise, diyabet öz yönetiminize katkı sağlayan kıymetli bir alışkanlık olacaktır.

Fotoğraf Canva aracılığıyla

Sorumluluk Reddi Beyanı: Bu sitede sunulan içerikler ve materyaller sadece bilgilendirme amaçlıdır. Paylaşımlar tıbbi hizmet, tıbbi talimat veya tıbbi öneri olarak anlaşılmamalıdır. Bu sitede yer alan bilgilerin hiçbiri, sağlık uzmanları ile yapılan görüşmelerin yerini almayı amaçlamamaktadır. Bu nedenle; sağlıkla ilgili her türlü gereksinimiz için mutlaka hekim, hemşire, diyetisyen, eczacı ya da ilgili diğer sağlık uzmanlarına danışmanız ve tavsiyelerine uymanız önemlidir.